Dit is de derde bijdrage in de serie Vrijwilliger van de Maand. Op de Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Epe wordt de Vrijwilliger van het Jaar bekend gemaakt.

Joke kookt iedere maand voor 60 personen

In de keuken thuis was haar moeder de keukenprinses en kwam ze er niet aan te pas. Toch moet dat aanstekelijk hebben gewerkt, want gedurende een reeks van jaren kookt de Vaassense Joke Zillig elke tweede maandag van de maand voor zestig mensen in zorgcentrum De Klaarbeek in Epe.

Ze werd er een kleine tien jaar geleden voor uitgenodigd door Thijs Dirksen, de toenmalige chef kok van de Vaassene Speulbrink en samen met hem bezorgt ze die grote groep mensen maandelijks een dag die met een stift door hen is aangekruist in de agenda.

“Aan tafel komen gasten van KoppelSwoe, Philadelphia en Viattence. Het gaat om een gemêleerd gezelschap: mensen met een beperking, uit de genoemde instellingen en eenzame ouderen.

De maaltijden worden gekookt en opgediend in het Praathuis van De Klaarbeek. De materialen ervoor halen we uit De Speulbrink. Om kwart over vijf komen onze gasten binnen en om zes uur gaan ze aan tafel. Thijs en ik zijn er vanaf half vier mee bezig en worden geholpen door een tiental vrijwilligers. Die zijn van onmisbare waarde. Ze helpen bij de tafel dekken, het uitserveren enzovoort. De napraat duurt tot zo ongeveer half acht. Gezelligheid kent geen tijd.”

Joke, die vorige week in verband met pensionering afscheid nam van De Speulbrink, werkte daar 27 jaar in diverse functies met een focus op de keuken waar in die tijd soms duizend maaltijden op een dag werden verzorgd. “ Na het sluiten van de keuken was ik de laatste jaren zorg assistente. Maar met die maaltijden in de Klaarbeek is het koken gewoon doorgegaan. Door de samenwerking tussen de drie instellingen kunnen we een drie gangen menu aanbieden tegen een zeer lage prijs. Ik doe zelf de inkopen. Door goed te letten op de aanbiedingen houden we  soms geld over en dat besteden we aan een stuk muzikale omlijsting.

Er zijn dagen geweest dat ik om zeven uur in de ochtend begon en om half negen ’s avonds thuis kwam. Dat is later bijgesteld hoor. Collega’s vervangen me in De Speulbrink op de dagen dat ik in De Klaarbeek de maaltijd voor zestig mensen kook.”

Inmiddels is ze dus gepensioneerd en gaat ze zo lang als het lichaam het toelaat door met het koken in Epe. “Het is zo leuk om iets voor deze groep te betekenen. Ze reageren zo enthousiast, brengen hun ideeën in en weet je, we hebben het samen gezellig.”

Foto & tekst: Dick van der Veen

Dit is het tweede interview in het kader van de serie Vrijwilliger van de Maand. De Vrijwilliger van het Jaar wordt bekend gemaakt tijdens de Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Epe begin januari 2025.

Annie Strunk 40 jaar spil van De Zonnebloem

Op 1 juli van dit jaar is de nu 84-jarige Annie Strunk uit Vaassen 40 jaar actief voor de Zonnebloem. In feite al een tijdje langer, want collectes lopen deed ze al voordat ze officieel als vrijwilliger werd ingeschreven. Een respectabele prestatie, vooral als wordt bedacht dat ze de laatste jaren zelf diverse operaties moest ondergaan en minder mobiel is.

“Ik werd op enig moment benaderd door de leiding van een school om de kinderen in de bovenbouw wat te vertellen over hoe ze mensen die dat nodig hebben kunnen helpen, bijvoorbeeld binnen de Kruimelschaar of De Zonnebloem. Dat gebeurde bij ons thuis.

Het was maar even of de toenmalige voorzitter Visser van De Zonnebloem vroeg me of ik voor ‘zijn’ organisatie mensen thuis wilde bezoeken.

“Op enig moment had ik liefst acht bezoekadressen. Bij sommige Vaassenaren kwam ik tegen de dertig jaar over de vloer”, zegt de Vaassense, die nu op gevorderde leeftijd nog één vrouw regelmatig een bezoekt brengt.

Privacy

Ze maakte deel uit van een groep dames die in ziekenhuizen Vaassenaren opzocht en ze een bloemetje of fruit bracht. “We gingen daar naar binnen, kregen een lijst van de patiënten en konden daar de mensen uit Vaassen uithalen. Dat is in deze tijd met de wet op de privacy toch volledig ondenkbaar?

Buiten dat om was ze betrokken bij grote en kleine activiteiten van De Zonnebloem, zoals de verkoop van loten. Ook werkte ze intensief mee aan de jaarlijkse boottocht voor eenzame of bedlegerige ouderen. “In Apeldoorn hadden ze moeite om een boot vol te krijgen; wij moesten als het ware selecteren.”

Thuis

Veel Vaassenaren vertrouwden Annie tijdens haar bezoeken hun geheimen toe. “Ik wist meer van ze dan hun eigen kinderen. Over het algemeen kon ik na het dicht trekken van de deur de knop in mijzelf omdraaien. Dat lukte soms niet. Ik heb vijf mensen regelmatig mee naar huis genomen. Nooit heeft iemand iets van mij gehoord over mijn contacten.

Er was één vrouw op hoge leeftijd die zich van de kerk had vervreemd, maar toen ze ernstig ziek werd te kennen gaf dat ze het geloof miste. Ze wilde samen bidden. Ik heb gezegd dat ik dat ook met haar kon doen. Ik heb daarna wel de pastoor ingeschakeld zodat ze de laatste sacramenten kreeg toegediend. Och, als er bij een afscheidsdienst bijna geen belangstelling was legde ik een grote zonnebloem op de kist. Dat is toch een kleine moeite?”

Verrijkt

Annie zette zich veertig jaar met veel plezier en warmte in voor de Vaassense gemeenschap. Ze wil het proberen nog even vol te houden als het lichaam haar daartoe in staat stelt. Bezoekt trouw de bijeenkomsten van De Zonnebloem en wil het laatste contactadres niet in de steek laten. Waarom? “Omdat dit werk mijn leven veertig jaar heeft verrijkt.”

Bijschrift foto: Annie haalt haar uitgebreide administratie erbij
Foto en tekst: Dick van der Veen

Dit is de eerste bijdrage in de serie Vrijwilliger van de Maand. Tijdens de Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Epe wordt de Vrijwilliger van het Jaar bekend gemaakt.

Rene Blok volhardt in strijd tegen zwerfafval

Epenaar Rene Blok voert als onze Vrijwilliger van de Maand een durend gevecht tegen zwerfafval in zijn gemeente. Twaalf jaar geleden was het indirect zijn hond Apollo die, om in de beeldspraak te blijven, dit initiatief lanceerde. De hond beet zich vast in blikjes die overal in de omgeving van Dijkhuizen voor het oprapen lagen.

“Het maakte iets wakker wat in mij sluimerde”, zegt de man, die nu vanuit Het Vlinderhuis, gesteund door circa vijftig vrijwilligers de handen uitsteekt om zijn omgeving schoon te houden. “Naar vermogen, want we hebben te maken met 280 kilometer aan wegen en dan gooien mensen de troep ook nog in de bermen aan beide kanten van zich af.

Ik prijs me gelukkig dat er een omslag in het denken plaats vindt. Het grootste probleem is dat het een probleem van niemand is. Mensen gooien het van zich af en zadelen er de eigenaar van de grond, waar het terecht komt, er mee op. Het opruimen ervan kost in ons land 600 miljoen euro op jaarbasis.”

Wat heb je in die 12 jaar kunnen doen?

“Proberen mensen bewust te maken van de schade die aan de natuur wordt toegebracht. Het geven van lezingen op basisscholen. Het heeft geen zin om te mikken op mensen van 21 jaar en ouder die vastgeroest zitten in een patroon. Dankzij de gemeente Epe hebben we op enig moment de beschikking gekregen over dit pand in de wijk Vegtelarij. De gemeente steekt het geld dat ze van de centrale overheid ontvangt voor de bestrijding van zwerfafval in het verstrekken van materialen en het mogelijk maken van acties. Dat zijn bijvoorbeeld knijpers om voorwerpen mee op te pakken. Kinderen maken plastic vlinders, samengebald in een kunstwerk.

Hierin zit een stuk symboliek. Als we door blijven gaan met het vervuilen hebben we straks geen vlinders meer. Het plastic verdwijnt in het oppervlaktewater, gaat van sloot via rivier naar de zee en leidt daar tot plastic soep. We shredderen de doppen van flessen en daarvan maakt de schooljeugd dan weer de plastic vlinders.”

Jullie houden twee keer per jaar een gemeentelijke opruimactie?

“Dat klopt. De eerstvolgende is 23 maart. Iedereen die wil kan daaraan meehelpen. Tijdens een actie halen we al snel 2.000 kilo aan spullen op. Vrijwilligers nemen buiten die actie om ook bepaalde wijken voor hun rekening. Dat geeft me de moed op door te gaan. Vorig jaar had ik een dip en wilde er met vele tienduizenden mondkapjes op de gekste plaatsen mee stoppen. Ik was even moedeloos. Je zag overal mensen die blikjes opraapten om er statiegeld mee te verdienen. De rest lieten ze liggen. Dat kleine beetje inkomsten werd ons zo ook nog ontnomen. Maar mensen zoals ik hebben contacten met gelijkgestemden in het hele land en we slepen elkaar er door.

Och, ik krijg regelmatig te horen dat ik gek ben om dit allemaal te doen. Ik krijg ook complimenten waar bij wijze van spreken de zolder mee vol ligt. Je ziet ook dat beleidsbepalers bij een actie even hun gezicht laten zien, een flesje oprapen voor de foto en er dan als een haas vandoor gaan. Ik ben blij dat de portefeuillehouder in deze gemeente volledig achter ons staat.”

Wie aan de voorjaarsactie mee wil doen kan informatie vinden via de site https://hetvlinderhuisepe.nl/nieuws

Foto en tekst: Dick van der Veen